Chocolateọ bụghị mgbe niile ka ọ na-atọ ụtọ: n'ime puku afọ ole na ole gara aga, ọ bụla mmanya na-elu ilu, ihe ọṅụṅụ na-esi ísì ụtọ, na ihe nnọchianya nke ndị isi.Ọ kpalitere arụmụka okpukperechi, ndị dike riri ya, ma ndị ohu na ụmụaka na-akọ ya.

Yabụ kedu ka anyị siri si ebe a ruo taa?Ka anyị leba anya na nkenke akụkọ akụkọ iri chọkọleti gburugburu ụwa.

Mmiri ara ehi okomoko na-ekpo ọkụ chocolate.

Akụkọ ifo ndị si malite

Kọfị nwere Kaldi.Chocolate nwere chi.N'akụkọ ifo ndị Maya, Agwọ Plumed nyere ụmụ mmadụ cacao mgbe chi achọpụtachara ya n'ugwu.Ka ọ dị ugbu a, na akụkọ ifo Aztec, ọ bụ Quetzalcoatl nyere ya ụmụ mmadụ mgbe ọ chọtara ya n'ugwu.

Enwere ọdịiche dị na akụkọ ifo ndị a, agbanyeghị.Museu de la Xocolata dị na Barcelona na-edekọ akụkọ banyere otu adaeze nke di ya boro ya ebubo ichebe ala ya na akụ ya mgbe ọ na-apụ.Mgbe ndị iro ya bịarutere, ha tiri ya ihe mana ọ kaghị ekpughe ebe akụ ya zoro.Quetzalcoatl hụrụ nke a wee tụgharịa ọbara ya ka ọ bụrụ osisi cacao, na nke ahụ, ha na-ekwu, bụ ihe mere mkpụrụ osisi ji dị ilu, dị ka "ike dị ka omume ọma", na-acha ọbara ọbara dị ka ọbara.

Otu ihe doro anya: n'agbanyeghị ebe o si malite, a na-ejikọta akụkọ ihe mere eme nke chocolate na ọbara, ọnwụ, na okpukpe.

Duffy's 72% Honduras gbara ọchịchịrị chocolate.

Okpukpe, Azụmahịa, & Agha na MESOAMERICA

A na-ere Cacao ma rie ya na Mesoamerica oge ochie niile, nke kachasị ama, a na-ejikwa agwa dịka ego.

Ihe ọṅụṅụ a - nke a na-esikarị n'ala mee ya na agwa cacao a ṅara n'ọkụ, chilli, vanilla, ngwa nri ndị ọzọ, mgbe ụfọdụ ọka, na mmanụ aṅụ na-adịkarị obere, tupu agbachapụ ya - dị ilu ma na-agba ume.Chezọ iko koko nke abalị: nke a bụ ihe ọṅụṅụ maka ndị dike.M pụtara na n'ụzọ nkịtị: Montezuma II, ikpeazụ Aztec eze ukwu, chịrị na ọ bụ naanị ndị dike nwere ike ịṅụ ya.(Otú ọ dị, n'okpuru ndị ọchịchị gara aga, ndị Aztec ga-aṅụkwa ya na agbamakwụkwọ.)

Ndị Olmec, otu n'ime mmepeanya mbụ nke mpaghara ahụ, enweghị akụkọ ihe mere eme edere mana a chọtara akara cacao n'ite ndị ha hapụrụ .Mgbe e mesịrị, theSmithsonian Mag na-akọ na ndị Maya jiri ihe ọṅụṅụ ahụ mee ihe dị ka "nri dị nsọ, ihe ịrịba ama nke ugwu, ihe gbasara mmekọrịta mmadụ na ibe ya, na omenala omenala".

Carol Off na-achọpụta mmekọrịta ndị Mayan dị n'etiti cacao, chi na ọbaraChocolate dị ilu: Na-enyocha akụkụ gbara ọchịchịrị nke ụtọ kacha atọ ụtọ n'ụwa, na-akọwa otú e si jiri osisi cacao sere chi na ọbụna na-efesa ọbara nke ha n'owuwe ihe ubi cacao.

Agwa cacao.

N'otu aka ahụ, Dr Simon Martin na-enyocha artefacts Mayan naChocolate na Mesoamerica: Akụkọ Omenala nke Cacao (2006)iji gosi njikọ dị n'etiti ọnwụ, ndụ, okpukperechi, na ịzụ ahịa chocolate.

Mgbe chi nke ụwa meriri Maize Chineke, o dere, sị, ọ gbahapụrụ ahụ ya wee si na ya pụta osisi cacao, n'etiti osisi ndị ọzọ.Onye ndu chi nke ụwa dị n'okpuru, bụ onye weghaara osisi cacao, na-egosi ma osisi ahụ na mkpọ onye na-ere ahịa.Ka e mesịrị, a napụtara osisi cacao ahụ n'aka chi nke ụwa ma maliteghachi chi ọka ọka.

Otú anyị si ele ndụ na ọnwụ anya abụghị otú ndị Maya oge ochie si ele ha anya, n'ezie.Ọ bụ ezie na anyị na-ejikọta ụwa dị n'okpuru ala na hel, ụfọdụ ndị nchọpụta kwenyere na omenala Mesoamerican oge ochie weere ya dị ka ebe na-anọpụ iche.Ma njikọ dị n'etiti cacao na ọnwụ bụ ihe a na-apụghị ịgbagha agbagha.

N'oge Mayan na Aztec, a na-enyekwa chocolate tupu ha anwụọ (Carol Off, Chloe Doutre-Roussel).N'ezie, dị ka Bee Wilson si kwuo, "n'ememe Aztec, cacao bụ ihe atụ nke obi adọwara n'àjà - a na-eche na mkpụrụ dị n'ime pọd ahụ dị ka ọbara na-awụpụ n'ahụ mmadụ.A na-eji annatto na-esiji ihe ọṅụṅụ chocolate mgbe ụfọdụ ka ọ na-acha ọbara ọbara iji mee ka isi ihe a pụta ìhè.

N'otu aka ahụ, Amanda Fiegl na-ede na magazin Smithsonian na, maka ndị Mayan na ndị Aztek, cacao jikọtara ya na ịmụ nwa - oge na-ejikọta ya na ọbara, ọnwụ, na ọmụmụ.

Akụkọ mmalite nke ịṅụ cacao ahụghị chocolate dị ka ọgwụgwọ tii-nri ma ọ bụ ihe obi ụtọ.Maka omenala Mesoamerican na-eto eto, ịzụ ahịa, na iri ihe ọṅụṅụ a, ọ bụ ngwaahịa nwere nnukwu mkpa okpukpe na omenala.

Agwa cacao na mmanya chocolate.

Nnwale ndị Europe nwere ụdị CHOCOLATE

Otú ọ dị, mgbe cacao bịara Europe, ihe gbanwere.Ọ ka bụ ngwaahịa okomoko, ọ kpalitere arụmụka okpukpe mgbe ụfọdụ, ma ọ tụfuru ọtụtụ njikọ ya na ndụ na ọnwụ.

Stephen T Beckett na-edeScience nke Chocolatenke ahụ, ọ bụ ezie na Columbus weghachiri ụfọdụ agwa cacao na Europe "dị ka ọchịchọ ịmata", ọ bụ na 1520 ka Hernán Cortés webatara mmanya na Spain.

Ma ọ bụghị ruo n'afọ 1600 ka ọ gbasaa na Europe ndị ọzọ - mgbe mgbe site n'alụmdi na nwunye nke ndị eze Spain na ndị ọchịchị mba ọzọ.Dị ka akwụkwọ akụkọ bụ́ Museu de la Xocolata si kwuo, otu eze nwanyị bụ́ onye France nọgidere na-eje ozi na-ejere ya ozi karịsịa n'ịkwadebe chocolate.Vienna ghọrọ onye a ma ama maka chọkọletị na-ekpo ọkụ na achịcha chọkọletị, ebe n'ebe ụfọdụ, a na-eji ice cubes na snow na-enye ya.

Ụdị European n'oge a nwere ike kewaa n'ụzọ dị iche iche na omenala abụọ: ụdị Spanish ma ọ bụ Ịtali ebe chocolate na-ekpo ọkụ na-ekpo ọkụ na syrupy (oke chocolate na churros) ma ọ bụ ụdị French ebe ọ dị gịrịgịrị (chee echiche nke ọkọlọtọ gị).

A na-agbakwunye mmiri ara ehi na concoction, nke ka na-adị n'ụdị mmiri mmiri, na njedebe 1600s ma ọ bụ mmalite 1700 (isi mmalite na-arụrịta ụka ma ọ bụ Nicholas Sanders ma ọ bụ Hans Sloane, ma onye ọ bụla ọ bụ, ọ na-egosi na Eze George II nke England kwadoro).

N'ikpeazụ, chocolate sonyeere kọfị na tii n'inwe ụlọ mmanya raara onwe ya nye: ụlọ chocolate mbụ, Osisi Cocoa, meghere na England na 1654.

Chocolate omenala nwere churros na Badalona, ​​Spain.

Esemokwu okpukpere chi na ọha

N'agbanyeghị na chocolate na-ewu ewu n'etiti ndị ọkachamara na Europe, ihe ọṅụṅụ ahụ ka kpalitere arụmụka.

Dị ka Museu de la Xocolata si kwuo, ebe obibi ndị Spen ejighị n'aka ma ọ bụ nri - ya mere ma enwere ike iri ya n'oge ibu ọnụ.(Beckett na-ekwu na otu poopu kpebiri na ọ dị mma iri nri ebe ọ bụ na ọ dị ilu.)

Na mbụ, William Gervase Clarence-Smith dere naCocoa na Chocolate, 1765–1914, Ndị Protestant “gbara ume iri chocolate dị ka ihe ọzọ na-aba n'anya”.Ma ka oge Baroque kwụsịrị na njedebe 1700s, azụ azụ malitere.Ihe ọṅụṅụ ahụ ghọrọ ihe jikọrọ ya na "ndị ụkọchukwu na-abaghị uru na ndị ọchịchị nke ndị Katọlik na ndị ọchịchị absolutist".

N'ime oge a, enwere ọgba aghara obodo na ọgba aghara n'ofe Europe, site na Mgbanwe nke France ruo Agha Ndị Ala Ala.Agha Obodo Bekee, bụ́ nke hụrụ ndị Katọlik na ndị eze na-alụso ndị Protestant na ndị omeiwu ọgụ, akwụsịla obere oge tupu mgbe ahụ.Esemokwu dị n'etiti ka chọkọletị na kọfị, ma ọ bụ chọkọletị na tii, si egosipụta esemokwu mmekọrịta ọha na eze ndị a.

Achịcha chocolate okomoko.

AMERICAS & ASIA MGBE OGE A

Ka ọ dị ugbu a, na Latin America, iri chọkọletị ka bụ ihe bụ́ isi ná ndụ kwa ụbọchị.Clarence-Smith na-ede banyere otú ihe ka n'ọnụ ọgụgụ n'ógbè ahụ si rie chocolate mgbe nile.N'adịghị ka na Europe, ọ na-akọwa, a na-erikarị ya, karịsịa n'etiti obodo ndị dara ogbenye.

Chocolate na-aṅụ ihe ruru ugboro anọ n'ụbọchị.Na Mexico,ahumachi poblanoe ji chocolate na chilli sie anụ ọkụkọ.Na Guatemala, ọ bụ akụkụ nke nri ụtụtụ.Venezuela na-aṅụ ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ anọ nke owuwe ihe ubi koko ya kwa afọ.Lima nwere òtù ndị na-eme chocolate.Ọtụtụ ndị Central America nọgidere na-eji cacao dị ka ego.

Otú ọ dị, n'adịghị ka kọfị na tii ahịa, chocolate gbalịsiri ike ịbanye n'Eshia.Mgbe ọ na-ewu ewu na Philippines, Clarence-Smith na-ede na n'ebe ndị ọzọ ọ naghị agbanwe ndị na-aṅụ mmanya.A masịrị tii n'Ebe Etiti na Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia, Ebe Ugwu Africa, na ihe bụbu Persia n'oge ahụ.A na-ahọrọ kọfị na mba ndị Alakụba, gụnyere ọtụtụ South na Southeast Asia.

Nwanyị na-akwadoahumachi poblano.

N'ime Europe, ka narị afọ nke iri na itoolu rutere, chocolate mechara malite ịla n'iyi aha ya.

Ụlọ ọrụ chọkọletị maka igwe dị adị kemgbe 1777, mgbe otu mepere na Barcelona.N'agbanyeghị na a na-emepụta chocolate ugbu a n'ọ̀tụ̀tụ̀ ka ukwuu, ọrụ kpụ ọkụ n'ọnụ ọ na-arụ na ụtụ isi dị elu n'ofe Europe nọgidere na-eme ka ọ bụrụ ngwaahịa okomoko.

Nke a niile gbanwere, Otú ọ dị, site na ịpị koko, nke meghere ụzọ maka nhazi nnukwu.N'afọ 1819, Switzerland malitere ịmepụta nnukwu ụlọ ọrụ chocolate na 1828, Coenraad Johannes van Houten mepụtara ntụ ntụ koko na Netherlands.Nke a nyere JS Fry & Sons nọ n'England aka ịmepụta mmanya mmanya chọkọleti mbụ a na-eri n'oge a na 1847 - nke ha mere site na iji teknụzụ steam engine.

Mpaghara nke chocolate gbara ọchịchịrị.

N'oge na-adịghị anya ka nke ahụ gasịrị, Beckett dere na Henry Nestlé na Daniel Peter gbakwunyere usoro mmiri ara ehi condensed iji mepụta chocolate mmiri ara ehi nke na-ewu ewu taa n'ụwa nile.

N'otu oge ahụ, chocolate ka na-esi ísì ụtọ.Otú ọ dị, na 1880, Rodolphe Lindt chepụtara conche, ngwá ọrụ iji mepụta chọkọletị dị nro na nke na-adịchaghị mma.Conching ka bụ nnukwu ọkwa na mmepụta chọkọletị ruo taa.

Ụlọ ọrụ ndị dị ka Mars na Hershey sochiri n'oge na-adịghị anya, na ụwa chocolate-ọkwa ngwaahịa abịawo.

Chocolate na nut brownies.

Imperialism & Ịgba ohu

N'agbanyeghị oke oriri oriri chọrọ mmepụta ka ukwuu, Europe na-adọtakarị na alaeze ukwu ya iji zụọ ụmụ amaala chọkọletị na-achọsi ike.Dị ka ọtụtụ ngwa ahịa nke oge a, ịgba ohu bụ ihe dị mkpa na agbụ ọkọnọ.

Ka oge na-aga, chocolate riri na Paris na London na Madrid ghọrọ, ọ bụghị Latin America na Caribbean, kama ọ bụ ndị Africa.Dị ka Africa Geographic si kwuo, cacao si na São Tomé na Principe, bụ́ mba agwaetiti dị n'ụsọ oké osimiri Central Africa bịa na kọntinent ahụ.Na 1822, mgbe São Tomé na Príncipe bụ ógbè nke Alaeze Ukwu Pọtugal, João Baptista Silva onye Brazil webatara ihe ubi ahụ.N'ime afọ 1850, mmepụta mụbara - ihe niile sitere na ọrụ ohu.

Ka ọ na-erule 1908, São Tomé na Principe bụ ndị na-emepụta cacao kasịnụ n'ụwa.Otú ọ dị, nke a ga-abụ aha na-adịte aka.Ndị ọha na eze Britain nụrụ akụkọ banyere ọrụ ohu n'ugbo cacao na São Tomé na Principe na Cadbury a manyere ile anya n'ebe ọzọ - na nke a, gaa Ghana.

N'imeMba Chocolate: Ibi na ịnwụ maka Chocolate na West Africa, Órla Ryan na-ede, sị, "N'afọ 1895, mbupụ n'ụwa bụ metric tonnes 77,000, na ihe ka ukwuu n'ime koko a sitere na South America na Caribbean.Ka ọ na-erule 1925, mbupụ ruru ihe karịrị tọn 500,000 na Gold Coast aghọwo onye na-ebupụ koko.”Taa, West Coast na-anọgide na-emepụta cacao kasị ukwuu, na-akpata 70-80% nke chocolate ụwa.

Clarence-Smith na-agwa anyị na "ndị ohu na-akụ koko na 1765", yana "ọrụ mmanye… na-apụ n'anya site na 1914".Ọtụtụ ndị ga-ekwenyeghị na akụkụ ikpeazụ nke nkwupụta ahụ, na-arụtụ aka na akụkọ na-aga n'ihu banyere ọrụ ụmụaka, ịzụ ahịa mmadụ, na ịgba ohu ụgwọ.Ọzọkwa, a ka nwere nnukwu ịda ogbenye n'etiti obodo ndị na-emepụta cacao na West Africa (ọtụtụ n'ime ha, dị ka Ryan si kwuo, bụ ndị nwere obere ihe).

Akpa juputara na agwa cacao.

Mwepụta nke Ọma CHOCOLATE & CACAO

Chocolate dị larịị na-achịkwa ahịa zuru ụwa ọnụ taa, ma ezigbo chọkọletị na cacao amalitela ịpụta.Akụkụ ahịa raara onwe ya nye dị njikere ịkwụ ụgwọ ọnụ ala maka chọkọletị dị elu nke bụ, na tiori, emepụtara n'ụzọ ziri ezi.Ndị ahịa a na-atụ anya ịnụ ụtọ ọdịiche dị na mmalite, ụdị dị iche iche na ụzọ nhazi.Ha na-eche banyere nkebiokwu dị ka "agwa ka mmanya".

Fine Cacao na Chocolate Institute, nke hibere na 2015, na-adọta mmụọ nsọ site na ụlọ ọrụ kọfị pụrụ iche n'ịmepụta ụkpụrụ chocolate na cacao.Site na mpempe akwụkwọ ụtọ na asambodo ruo na arụmụka banyere ihe cacao dị mma, ụlọ ọrụ ahụ na-eme usoro maka ụlọ ọrụ a na-ahazi karịa nke na-ebute ịdị mma na-adigide ụzọ.

Nri chocolate etolitela nke ukwuu n'ime puku afọ ole na ole gara aga - na obi abụọ adịghị ya na ọ ga-anọgide na-agbanwe n'ọdịnihu.